NTRIP – Giải pháp truyền dữ liệu hiệu chỉnh GNSS qua Internet

I. NTRIP là gì? 

NTRIP (viết tắt của Netwworked Transport  of RTCM via  Internet Protocol) là giao thức truyền dữ liệu hiệu chỉnh GNSS (dạng RTCM) qua Internet thay vì sử dụng sóng vô tuyến truyền thống (UHF).

Công nghệ này được sử dụng rộng rãi trong các ứng dụng định vị RTK chính xác cao, giúp máy GNSS định vị với sai số chỉ vài cm.

NTRIP do BKG (Federal Agency for Cartography and Geodesy - Đức) phát triển, được chuẩn hóa để truyền dữ liệu RTCM qua mạng TCP/IP.

II. Cấu trúc hệ thống NTRIP

Gồm 4 thành phần chính

1. NTRIP Source (Trạm tham chiếu GNSS)
Đây là nơi tạo ra dữ liệu hiệu chỉnh GNSS (RTCM), thường là trạm Base cố định.

2. NTRIP Server
Có nhiệm vụ thu thập dữ liệu từ NTRIP Source và truyền tiếp đến máy chủ Caster.

3. NTRIP Caster
Là trung tâm truyền tải dữ liệu, phân phối dữ liệu hiệu chỉnh đến các thiết bị Rover. Đồng thời kiểm soát chất lượng, độ ổn định và lượng kết nối.

4. NTRIP Client (Thiết bị người dùng)
Là các thiết bị nhận dữ liệu hiệu chỉnh từ Caster, như: máy GNSS, điện thoại,, phần mềm như SurvX, FieldGenius, Lefebure NTRIP, RTKGPS+,...

III. Ưu điểm khi sử dụng NTRIP trong đo RTK

• Không cần radio UHF hay phải đặt trạm base tại công trình.
• Kết nối qua Internet (Wi-Fi/4G/5G) tiện lợi.
• Hỗ trợ nhiều người dùng cùng lúc từ một trạm base.
• Khoảng cách truyền không giới hạn miễn có internet.
• Ứng dụng rộng rãi trong khảo sát, UAV, máy móc công trình, GIS,...

IV. Ứng dụng thực tế của NTRIP

- Đo đạc RTK với máy GNSS 1 tần, 2 tần.
- Dẫn đường cho UAV bay phun, bay khảo sát.
- Tự động hóa máy móc nông nghiệp (máy cày, máy gặt).
- Dẫn hướng máy xây dựng tự hành.
- Thu thập dữ liệu bản đồ GIS chính xác cao.
- Giám sát biến dạng công trình, trạm định vị cố định,...

V. Câu hỏi thường gặp (FAQs)

Câu hỏi 1: NTRIP có phải RTK không?
 

Không. NTRIP chỉ là phương thức truyền dữ liệu hiệu chỉnh RTCM, còn RTK là phương pháp xử lý định vị chính xác, trong đó:
- Base tạo ra dữ liệu RTCM.
- Rover nhận dữ liệu đó qua sóng radio hoặc qua NTRIP.
- Phần mềm GNSS xử lý tín hiệu để ra tọa độ chính xác.
NTRIP là một phần hỗ trợ RTK hoạt động qua Internet.

Câu hỏi 2: Giải thích thuật ngữ NTRIP, TCP, và Caster
 

• NTRIP là một giao thức truyền dữ liệu hiệu chỉnh GNSS (ví dụ: RTCM) qua Internet.

Được dùng phổ biến trong các hệ thống định vị RTK (Real-Time Kinematic) để truyền dữ liệu hiệu chỉnh từ trạm gốc (Base Station) đến máy thu di động (Rover).

> Ưu điểm: hoạt động qua Internet, băng thông nhỏ, tương thích nhiều thiết bị.
 

• TCP (Transmission Control Protocol)

TCP là một giao thức truyền dữ liệu trong mạng Internet, đảm bảo truyền tải dữ liệu chính xác, theo thứ tự và không mất mát.
Trong hệ thống NTRIP, TCP là giao thức thường được dùng để truyền dữ liệu hiệu chỉnh từ Caster đến Client hoặc từ Server đến Caster.

> Ưu điểm: ổn định, đáng tin cậy – rất phù hợp cho dữ liệu GNSS yêu cầu độ chính xác cao.
 

• Caster (trong NTRIP)

Caster là thành phần trung tâm trong hệ thống NTRIP.
Nó đóng vai trò giống như một "máy chủ trung gian" tiếp nhận dữ liệu từ các Server (trạm gốc) và phân phối cho các Client (Rover).

Caster tổ chức các luồng dữ liệu theo từng "Mount Point" – mỗi mount point là một nguồn dữ liệu hiệu chỉnh khác nhau (ví dụ: trạm gốc ở Hà Nội, trạm gốc ở TP.HCM…).

>>>> Vậy có thể hiểu là: Trạm GNSS gửi dữ liệu RTCM lên NTRIP Caster. Rover GNSS (Client) kết nối tới Caster (qua TCP), chọn đúng mount point, nhận dữ liệu RTCM theo thời gian thực để cải thiện độ chính xác định vị.

Câu hỏi 3: Cần gì để sử dụng NTRIP

- Một máy GNSS có hỗ trợ RTK và kết nối Internet.
- Một phần mềm NTRIP Client (SurvX, Lefebure, RTKGPS+,...).
- Thông tin máy chủ NTRIP (IP, port, username/password nếu có).

Câu hỏi 4: Cách kết nối với NTRIP

Để có quyền truy cập vào mạng NTRIP, bạn cần liên hệ với dịch vụ NTRIP tại địa phương của mình để tạo tài khoản. 

Sau khi đăng ký, bạn sẽ nhận được một cổng và địa chỉ IP cụ thể để truy cập và được mạng cấp phép. Bạn cũng sẽ cần tên người dùng và mật khẩu để đăng nhập vào mạng.  
Sau khi hoàn tất đăng ký, bạn có thể sử dụng thông tin đăng nhập của mình để kết nối rover của mình với mạng NTRIP và nhận kết nối. 
 

Ở Việt Nam, VNGEONET là mạng RTK quốc gia tại Việt Nam, cung cấp dịch vụ trả phí. Để tham gia, bạn cần đăng ký bằng email hoặc tài khoản trên trang web và lấy credential NTRIP (URL, mountpoint, username/password). Xem hướng dẫn: TẠI ĐÂY

Ngoài ra, bạn có thể tham khảo NTRIP IP cá nhân. Đây là mạng lưới RTK do cá nhân hoặc nhóm kỹ thuật tự xây dựng, sử dụng một hoặc nhiều trạm Base GNSS để phát dữ liệu hiệu chỉnh (RTCM) cho các thiết bị Rover qua giao thức NTRIP. Dữ liệu có thể được chia sẻ trong nội bộ hoặc công khai.

Tóm lại, NTRIP là công nghệ không thể thiếu trong kỷ nguyên đo đạc và định vị chính xác hiện đại. Việc hiểu và khai thác tốt NTRIP sẽ giúp bạn làm việc hiệu quả, tiết kiệm và chính xác hơn rất nhiều!